تهران (پانا) – مشاور وزیر آموزش و پرورش در اجراییسازی سند تحول بنیادین گفت اولین کار در اجرای صحیح سند تحول بنیادین این است که اولویت‌های تحول و نقاط تمرکز برای تحول مشخص شود.
علی پارسانیا در نشست مشترک هیات اندیشه ورز سند تحول بنیادین و روسای آموزش و پرورش سراسر استان فارس گفت: اجرای سند تحول با اجراییسازی سند تحول متفاوت است و قرارگاهی که ایجاد شده است، نقش اجرایی سازی سند تحول را بر عهده دارد.
مشاور وزیر آموزش و پرورش در اجرایی سازی سند تحول بنیادین گفت: قرارگاه برای ایجاد یک فضای جهادی نیمه رسمی به دور از ساختارهای بورکراتیک و برای تنظیم‌گری، راهبری، سرعت بخشیدن و هم‌آهنگ کردن ارکان یک سیستم و نه تصدی گری به وجود آمده است.
پارسانیا گفت: در سال 1390 که سند تحول بنیادین تصویب شد، فناوری یا نرم‌افزار مدیریت تحول پیش‌بینی نشد. یعنی برای سند تحول بنیادین، فلسفه تربیت را نوشتیم اما فلسفه تحول در یک نظام اجتماعی انسانی را ننوشتیم و بر همین اساس اجرای سند تحول در آموزش و پرورش موفق نبوده است.
وی افزود: متاسفانه دانشگاه‌های ما نیز در این امر غفلت کردند و نتوانستند تبیین کنند فرایند تحول در یک سیستم آموزشی به چه صورت رقم می‌خورد.
پارسانیا گفت: خطای راهبردی ما این بود که سیستم‌های آموزشی را مکانیسم تلقی کردیم، در صورتی که نظام آموزشی، یک ارگانیسم دارای شعور و اراده است. لذا تصور کردیم با ابلاغ می‌توان تحول ایجاد کرد. از جمله اصول حاکم بر قرارگاه، چرخش از رویکرد ابلاغی به رویکرد تبلیغی و اقناعی در مدیریت تحول است.
وی با بیان اینکه باید سیستم‌ها را به درستی بشناسیم تا دچار گرفتاری‌ها و سرگرمی‌های حاشیه‌ای سیستم نشویم، افزود: کثرت برنامه‌ها ذیل اجرای سند از مصادیق نابلدی در مدیریت تحول است. طبیعی است که سیستم در مقابل این حجم از برنامه مقاومت پنهانی داشته باشد.
مشاور وزیر آموزش و پرورش در اجراییسازی سند تحول بنیادین گفت: اولین کاری که ما باید انجام دهیم این است که اولویت‌های تحول و نقاط تمرکز برای تحول را مشخص کنیم.
پارسانیا گفت: گلوگاه‌های تحول باید از دل سند تحول بنیادین و برنامه زیرنظام‌ها شناسایی و استخراج شود تا بتوانیم وارد فاز اجرا بشویم.
وی گفت: یکی از این گلوگاه‌ها، حرکت به سمت مردمی شدن آموزش در چارچوب سیاستهای جمهوری اسلامی است که در نقشه تحول دولت نیز بر آن تأکید شده است. ما باید مدرسه را از دوگانه دولتی – خصوصی نجات دهیم و به سمت مدرسه مردمی حرکت کنیم.
پارسانیا با بیان اینکه اصلاح نظام حکمرانی تربیتی از دیگر گلوگاه‌های تحول است، افزود: اگر سبک حکمرانی تربیتی در کشور عوض نشود و به سمت اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی(ره) پیش نرود، قطع به یقین با جابجایی افراد تحولی حاصل نخواهد شد.
مشاور وزیر آموزش و پرورش در اجرایی سازی سند تحول بنیادین گفت: ما انواع این روشها را تجربه کرده‌ایم، اما مدون نکرده‌ایم و لذا علم تحول را هم نتوانستیم تولید کنیم. علم از تجربه حاصل می‌شود، ما تجربه داریم، اما علم نداریم. چرا؟ چون به صورت روش‌مند تجارب‌مان را تدوین نکرده‌ایم.
پارسانیا گفت: وظیفه ما این است ویرایش مدرسه‌ای سند تحول بنیادین را تولید کنیم تا معلمان و دانش‌آموزان بدانند دقیقا منظور از سند تحول چیست. مدرسه تحولی درون منطقه آموزشی ایجاد می‌شود تا قابلیت تکثیر داشته باشد. به همین دلیل نقطه آغاز اجرای تحول، انتخاب مناطق آموزشی داوطلب تحول است.
وی گفت: این مناطق باید آرام آرام مدارس تحولی را بسازند و تعدادشان را زیاد کنند و سپس مناطق تحولی تکثیر شوند تا کل کشور را شامل شوند. اگر عجله کنیم و بخواهیم تمام مناطق آموزشی را با هم متحول کنیم، شکست خواهیم خورد.
پارسانیا با اشاره به کلام شهید مطهری که صلاح جامعه از سوی عوام به سمت خواص منتشر می‌شود، گفت: تحولات تربیتی باید از پایین به بالا اتفاق بیفتد یعنی از مدارس و مناطق تحولی گسترش یابد.
وی افزود: باید با تبیین دقیق مسائل، مناطق تحولی را شناسایی کنیم و با استفاده از ظرفیت‌های بومی، با صبر و حوصله حرکت کنیم. در این راستا، به مدیران بومی میدان دهیم تا خلاقیت‌شان را وارد گود کنند.
مشاور وزیر آموزش و پرورش در اجراییسازی سند تحول بنیادین گفت: لازم نیست برای سال اول، همه مدارس را تحولی کنیم بلکه باید در هر منطقه از 1 یا 2 مدرسه شروع کنیم و با حوصله آن را توسعه دهیم. حرکت هستی، تدریجی و غیردفعی است (یولج اللیل فی النهار و یولج النهار فی اللیل). اگر ما نیز در تحول از الگوی حرکت هستی تبعیت کردیم، امید است که ان شاء الله موفق شویم. البته ستاد به عنوان شمس و قمری که با سرعت در حرکت است نباید کند حرکت کند، اما نتیجه حرکت سریع او، باید در عرصه عمومی تدریجی و هوشمندانه باشد. اگر چند در سال اول را اینگونه عمل کنیم، سرعت رشد مناطق تحولی بعد از ۴سال به صورت تصاعدی بالا خواهد رفت.
پارسانیا گفت: اگر تمرکز را به سمت یک مدرسه و منطقه پیش نبریم و بخواهیم همه استان را به یکباره متحول کنیم قطعا با شکست مواجه خواهیم شد.
وی گفت: اقدام‌های اصلاحی سر جای خودشان ارزشمندند، اما نباید آنها را به نام تحول گزارش کنیم که خود این گزارش‌‌‌نویسی‌ها از موانع تحول است. در تحول، همه معاونت‌ها باید متمرکز روی چند مسأله اولویت‌‌دار مشخص شوند و با طراحی مشترک، فعالیت تحولی مشترک و هم‌افزا انجام دهند.
مشاور وزیر آموزش و پرورش در اجرایی سازی سند تحول بنیادین گفت: آموزش معلم را نباید با گفتمان‌سازی یکی بدانیم. آموزش معلم، فقط یکی از اقدامات ذیل گفتمان‌سازی است امروزه رسانه، نقش جدی در گفتمان‌سازی دارد، اما ما از آن غافل هستیم.
پارسانیا گفت: باید صدا و سیما را همراه کنیم تا فیلم و سریال و مستند و تیزر و … در موضوع مدرسه و تربیت بسازد.
مشاور وزیر آموزش و پرورش در اجرایی سازی سند تحول بنیادین گفت: جوانگرایی نیز یکی از الزامات تحول است. تحول گرایی نیاز به تعامل بین تجربه بزرگان و شجاعت و خلاقیت جوانان دارد.
پارسانیا گفت: البته این جوانگرایی نباید خام صورت بگیرد و نیازمند یک طراحی دقیق و عمیق است.
